Takıntıyı biliyoruz. Obsesif Kompulsif Bozukluk ise yeni yeni duyduğumuz ve söylemesi zor bir kavram. Kısaca OKB diyoruz. Peki Takıntı ile Obsesif Kompulsif Bozukluk aynı mı farklı mı? Yani biz hangisiyiz acaba? Fobi ile takıntı aynı mı? Her şey karışıyor birbirine değil mi? Mesela Temizlik Bağımlıları….
Ben Obsesif Kompulsif Bozukluğu izlediğim yabancı bir belgeselde duydum. TLC’de izlediğim belgeselin bir serisinde temizlik bağımlıları var. Bu insanların çok uçlarda temizlik takıntıları var. Programın adı:
Temizlik Bağımlıları
Karşılarında da biriktirme takıntısı olanlar var. Yani çöplere varana kadar hiç bir şeyi atamıyorlar. Yani evleri çoook pis. Normal bir insan için bile pis. Bir temizlik bağımlısı için durumu düşün!
Ve programda temizlik bağımlıları, stokçuların evlerini temizliyorlar. Stokçular durumdan rahatsız ama artık bu pislikle yaşamak da istemiyorlar bir yandan. Ama hastalar ne yapsınlar?
Temizlik bağımlıları ise maskelerine eldivenlerine rağmen mide bulantılarıyla girişiyorlar işe.
Sonuçta evler bal dök yala oluyor ama sonrasında bu durum ne kadar sürüyor bilmiyouz:)
Takıntı – Obsesyon nedir?
Şimdi bu takıntı olayı yani Obsesyon, devamlı olarak ve tekrar tekrar aklımıza giren düşünceler ve endişeler.
Mesela hep şöyle endişeli sorular vardır kafanda:
- Bana hastalık bulaştı mı?
- Acaba kapıyı kilitledim mi?
- Ütünün fişini çektim mi?
- Bir hata mı yaptım?
- İstiyor muyum?
- Benim suçum mu?
Beynindeki bu ve benzer sorular yüzünden, bir şeyleri tekrar tekrar yapmaya başlarsın. Sürekli el yıkamak, evden çıktıktan sonra dönüp kapıyı kontrol etmek, ütüyü kontrol etmek gibi gereksiz ama kendini alamadığın davranışlar.
Takıntı ile Obsesif Kompulsif Bozukluk
İşte bu takıntılar, Obsesif Kompulsif Bozukluk olma ihtimalini gösterir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu olanın takıntıları vardır. Yani Takıntı ile Obsesif Kompulsif Bozukluk aynı değil birbiriyle bağlantılı.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan, endişe takıntılarının gereksiz olduğunu bilir. Akıl dışı olduğunu bilir. Kurtulmak için mücadele eder. Ama mücadele ettikçe durumu tazeler.
En fazla görünen kontrol. Sırasıyla şöyle:
Kontrol: 28.1%
Yıkama temizleme: 25.9%
Zihinsel tekrarlamalar:11.5%
Tekrarlama: 11.0%
Sıralama/düzenleme: 5.3%
Toplama/biriktirme: 3.2%
Sayma: 2.6% ve diğerleri 12.4%
Ben bunları yazıyorum da tabii ki uzman değilim. Doktor değilim.
Ama bende de biraz Obsesif Kompulsif Bozukluk olduğunu düşündüğüm için konuyu araştırıyorum. Şimdilik kendi kendime araştırma ve teşhis aşamasındayım ama bu aşamayı geçmek üzereyim.
Benim sıralamam şöyle: Önce tanımak ve kabullenmek, tedavisi olduğunu bilmek, sonra da doktora gitmek. Yakın zamanda bu da olacak gibi:)
Yani sonuca gelirsem: Takıntı ile Obsesif Kompulsif Bozukluk aynı mı? Benim anladığım aynı değil ama, neden sonuç ilişkisi içindeler. Yani birbirinden ayırmanız pek de mümkün değil.
Bir de son olarak bir kaç soruyla kendine aşağıdaki soruları sorabilir ve doktora bu soruların cevaplarıyla gidebilirsin.
Bu, Maudsley Obsesif Kompulsif Belirti Ölçeği isimli bir test.
Obsesyonlar yani takıntıları test etme amacıyla geliştirilmiş bir test.
- Temizliğe aşırı düşkünüm.
- Çok fazla sabun kullanırım.
- Kaza ile birisiyle çarpışırsam rahatsız olurum.
- Sabahları giyinmek için uzun zaman harcarım.
- Bir hayvana dokununca hastalık bulaşır diye kaygılanırım.
- Bir hastalık bulaşır korkusu ile herkesin kullandığı telefonları kullanmaktan kaçınırım.
- Dürüstlüğe herkesten çok önem veririm.
- Değişmez kurallarım vardır.
- Bana göre bazı sayılar son derece uğursuzdur.
- Çocukken annem de babam da beni fazla zorlarlardı.
- İşleri zamanında bitiremediğim için çoğu kez geç kalırım.
- Her gün yaptığım basit günlük işlerden bile emin olamam.
- Bazı şeyleri tekrar tekrar yaptığım için işimden geri kaldığım olur.
- Çoğunlukla hoşa gitmeyen şeyler düşünür, onları zihnimden uzaklaştırmakta güçlük çekerim.
- Normalden fazla bir şekilde, doğalgazı, su musluklarını ve kapıları bir kaç kez kontrol ederim.
- Aklıma gelen hoş olmayan düşünceler hemen her gün beni rahatsız eder.
- Mektupları, e-mailleri postalamadan önce onları tekrar tekrar kontrol ederim.
Çok güzel ve aydınlatıcı bir yazı teşekkürler
Hey very interesting blog!